Het Nederlandse elektriciteitsnetwerk speelt een essentiële rol bij het leveren van elektriciteit aan huishoudens, bedrijven en industrieën in het hele land. Echter, met de groei van hernieuwbare energiebronnen en de toenemende vraag naar elektriciteit, ontstaat er een nieuwe uitdaging: netwerkcongestie. In deze blogpost zullen we kijken naar wat netwerkcongestie precies inhoudt, waarom het een probleem vormt en welke mogelijke oplossingen er zijn.

Wat is netwerkcongestie?

Netwerkcongestie verwijst naar een situatie waarin de vraag naar elektriciteit het aanbod overstijgt in een specifiek gebied of op een bepaald moment. Het kan optreden wanneer de capaciteit van het elektriciteitsnetwerk niet voldoende is om aan de vraag te voldoen. Dit kan leiden tot overbelasting van het netwerk, stroomstoringen en verminderde betrouwbaarheid van de elektriciteitslevering.

Waarom vormt netwerkcongestie een probleem?

De toename van hernieuwbare energiebronnen, zoals zonne- en windenergie, heeft geleid tot een grotere volatiliteit en onvoorspelbaarheid in de elektriciteitsproductie. Op zonnige dagen kan er bijvoorbeeld een overschot aan zonne-energie zijn, terwijl op winderige dagen de windturbines meer elektriciteit kunnen produceren dan nodig is. Dit leidt tot een onbalans tussen vraag en aanbod, wat op zijn beurt kan leiden tot netwerkcongestie. Bovendien neemt de vraag naar elektriciteit toe door de groeiende elektrificatie van sectoren zoals transport en verwarming. Elektrische voertuigen en warmtepompen worden steeds populairder, waardoor de vraag naar elektriciteit stijgt. Als het elektriciteitsnetwerk niet wordt aangepast aan deze veranderende vraag- en aanbodsituatie, kan netwerkcongestie een belemmering vormen voor verdere groei van hernieuwbare energie en elektrificatie.

Wat merk je thuis aan je omvormer?

Een omvormer speelt een belangrijke rol bij het omzetten van gelijkstroom (DC) naar wisselstroom (AC) in zonne-energiesystemen. Hoewel omvormers op zichzelf geen directe oplossing bieden voor netwerkcongestie, kunnen ze indirect helpen bij het beheersen van de impact ervan. Hier zijn enkele manieren waarop een omvormer kan omgaan met netwerkcongestie:

1. 1. Spanningsregeling: Een omvormer kan de spanning van de geproduceerde AC-energie regelen en aanpassen aan de vereisten van het elektriciteitsnetwerk. Bij netwerkcongestie kan het elektriciteitsnetwerk worden belast en kan de spanning dalen. Omvormers kunnen reageren op deze situatie door de uitgangsspanning te verlagen om de belasting op het netwerk te verminderen. Dit helpt om de stabiliteit van het netwerk te behouden en mogelijke problemen als gevolg van overbelasting te voorkomen.

1. 1. Terugleveringsbeperking: In sommige gevallen kunnen omvormers worden geprogrammeerd of geconfigureerd om de hoeveelheid elektriciteit die wordt teruggeleverd aan het elektriciteitsnet te beperken. Als er sprake is van netwerkcongestie, kan het beperken van de teruglevering door omvormers helpen om de belasting op het netwerk te verminderen. Dit wordt vaak gedaan door de omvormer de opdracht te geven om slechts een bepaald percentage van de geproduceerde energie terug te leveren. Op deze manier kan netwerkcongestie worden verminderd zonder de werking van het zonne-energiesysteem volledig te stoppen.

1. 1. Communicatie met het netwerk: Moderne omvormers zijn vaak uitgerust met communicatietechnologieën en kunnen verbinding maken met een extern systeem, zoals een smart grid of een systeem voor energiebeheer. Deze communicatie maakt bidirectionele informatie-uitwisseling mogelijk tussen de omvormer en het netwerk. Als er sprake is van netwerkcongestie, kan het netwerk signalen sturen naar de omvormer om de werking ervan aan te passen, bijvoorbeeld door de productie te verminderen of bepaalde functies uit te schakelen. Dit helpt om de belasting op het netwerk te verminderen en congestie te beheersen.

Het is echter belangrijk op te merken dat omvormers op zichzelf niet de ultieme oplossing zijn voor netwerkcongestie. Ze werken binnen de grenzen van het bestaande elektriciteitsnetwerk en zijn afhankelijk van beleidsmaatregelen, regelgeving en andere netwerkbeheerpraktijken om effectief te zijn in het omgaan met congestie. Het is essentieel dat er een geïntegreerde aanpak wordt gevolgd, waarbij verschillende oplossingen worden gecombineerd om een veerkrachtig en efficiënt elektriciteitsnetwerk te creëren dat beter bestand is tegen netwerkcongestie.

Mogelijke oplossingen

Gelukkig worden er verschillende maatregelen genomen om netwerkcongestie aan te pakken en het elektriciteitsnetwerk toekomstbestendig te maken. Een van de belangrijkste oplossingen is het versterken en uitbreiden van het netwerk. Dit omvat investeringen in nieuwe hoogspanningsverbindingen en transformatorstations om de capaciteit te vergroten en de energiestromen beter te beheren.

Daarnaast wordt er gewerkt aan slimme netwerken en geavanceerde technologieën om de vraag en het aanbod van elektriciteit beter op elkaar af te stemmen. Slimme meters, vraagresponsprogramma’s en gedistribueerde energie

De rol van een Thuisbatterij

Een thuisbatterij kan zeker een rol spelen bij het aanpakken van netwerkcongestie in het Nederlandse elektriciteitsnetwerk. Hier zijn een paar manieren waarop een thuisbatterij kan helpen:

1. 1. Opslag van overschot aan hernieuwbare energie: Op momenten dat zonne-energie of windenergie in overvloed wordt geproduceerd, kan een thuisbatterij dit overschot aan energie opslaan in plaats van dat het terug wordt geleverd aan het elektriciteitsnet. Door de energie op te slaan, kan het later worden gebruikt wanneer de vraag groter is en het netwerk minder belast is. Dit vermindert de druk op het elektriciteitsnetwerk tijdens piekmomenten en helpt congestie te voorkomen.

1. 1. Tijdgebonden energieverbruik: Met een thuisbatterij kan huishoudelijk energieverbruik worden verschoven naar momenten waarop de vraag naar elektriciteit lager is. Bijvoorbeeld, de batterij kan worden opgeladen tijdens daluren wanneer de tarieven lager zijn en het netwerk minder belast is. Vervolgens kan de opgeslagen energie worden gebruikt tijdens piekuren, wanneer de vraag hoog is. Dit helpt de belasting op het elektriciteitsnetwerk te spreiden en congestie te verminderen.

1. 1. Back-upvoeding tijdens stroomuitval: Een thuisbatterij kan ook dienen als een betrouwbare bron van energie tijdens stroomuitval. Als het elektriciteitsnetwerk overbelast raakt en er een stroomstoring optreedt, kan de thuisbatterij de nodige elektriciteit leveren om essentiële apparaten draaiende te houden. Dit helpt om de afhankelijkheid van het elektriciteitsnetwerk te verminderen en de veerkracht van het energiesysteem te vergroten.

1. 1. Flexibiliteit voor netbeheerders: Thuisbatterijen kunnen ook worden ingezet als een flexibele hulpbron voor netbeheerders. Door middel van slimme technologieën kunnen netbeheerders communiceren met thuisbatterijen en vraagresponsprogramma’s activeren. Bijvoorbeeld, tijdens periodes van netwerkcongestie kunnen netbeheerders een signaal sturen naar thuisbatterijen om tijdelijk energie te leveren aan het netwerk, waardoor de belasting wordt verminderd. Dit zorgt voor een actieve betrokkenheid van huishoudens bij het beheer van het elektriciteitsnetwerk.

Kortom, een thuisbatterij kan een belangrijke rol spelen bij het verminderen van netwerkcongestie. Door energieopslag, flexibiliteit in energieverbruik en ondersteuning van het netbeheer, draagt een thuisbatterij bij aan een veerkrachtig en efficiënt elektriciteitsnetwerk dat beter in staat is om te voldoen aan de groeiende vraag naar elektriciteit.